Dieta low fodmap - Na ratunek jelitom przy IBS
Zespól jelita drażliwego objawy
Zespół jelita drażliwego (z ang. Irritable Bowel Syndrome – IBS) to przewlekłe schorzenie w przewodzie pokarmowym. Charakteryzuje się ono nawracającymi dysfunkcjami w poprawnej pracy jelit i ich nadreaktywności. Obecnie przeprowadzane badania wskazują, że około 15-20% populacji świata zmaga się z IBS.
Do objawów zespołu jelita drażliwego należą:
- Skurcze brzucha
- Nieregularność wypróżnień
- Wzdęcia
- Biegunki
- Zmiana konsystencji stolca
Jelito drażliwe czyli IBS - zalecenia
Istnieją dwa rodzaje IBS: z przewagą biegunki oraz z przewagą zaparć.Przyczyn wystąpienia zespołu jelita drażliwego jest kilka. Mogą być spowodowane uwarunkowaniami genetycznymi, dysbiozą jelitową, infekcją jelitowo-żołądkową, przewlekłym stresem, niewłaściwą dietą.
Zespół jelita nadwrażliwego wymaga zmiany nawyków na stałe. Oprócz podstawowych zaleceń, jak zwiększenie aktywności fizycznej, walkę ze stresem i dbanie o dobry sen, chory powinien przestrzegać licznych ściśle określonych zasad.
Do tych zasad zalicza się:
1. Spożywanie 4-5 posiłków w ciągu dnia o stałych porach w regularnych odstępach czasowych (3-4 h) spożywanie mniejszych porcji, spożywanie lekkostrawnych posiłków.
2. Jedzenie powoli i spokojnie, przeżuwając dokładnie i unikanie „połykania” całych produktów.
3. Unikanie mocnych herbat, napojów z kofeiną, a także napojów słodzonych i gazowanych.
4. Ograniczenie spożycia produktów i potraw bogatych w tłuszcz i cukier, wszelkiego rodzaju tłustych mięs, serów, żywności typu „fast food”, słodyczy, ciastek i soków.
5. Dbanie o odpowiednie spożycie wody, które u osób z IBS powinno wynosić min. 1,5- 2 litrów/dobę, a nawet więcej, jeżeli przyjęta dieta opiera się na zwiększonej podaży błonnika pokarmowego.
Osobom borykającym się z IBS zalecany jest specjalny rodzaj diety – dieta FODMAP. Skuteczność tej diety potwierdzają liczne badania naukowców, lekarzy i dietetyków.
Dieta Low Fod map - Lista produktów fodmap
Dieta FODMAP (ang. Fermentable, Oligo-, Di-, Mono- saccharides And Polyols) polega na eliminacji produktów zawierających fermentujące oligo-, di- i monosacharydy oraz polialkohole, zwane alkoholami polihydroksylowymi.
Są to więc węglowodany i pochodzące od nich alkohole, które są trudno przyswajalne, stanowią natomiast pokarm dla niekorzystnych bakterii, w wyniku czego fermentują w dalszych częściach przewodu pokarmowego, powodując w konsekwencji wzdęcia i nieprawidłową pracę jelit.
Jedną z wersji tej diety jest dieta Low FODMAP (L-FODMAP), która w ostatnich czasach staje się coraz bardziej popularna. Opiera się na spożywaniu żywności o niskiej zawartości węglowodanów, które powodują, że wzrasta ciśnienie osmotyczne w jelitach. Węglowodany te są słabo wchłanialne i ulegają fermentacji w jelicie cienkim i grubym.
Do tej grupy zaliczyć można fruktozę i laktozę, fruktany, galaktooligosacharydy i alkohole polihydroksylowe (w tym sorbitol, mannitol, ksylitol). Produkty te powodują gromadzenie się płynów w jelicie cienkim i przyspieszają motorykę jelit. W wyniku ich fermentacji wydzielają się duże ilości wodoru i dwutlenku węgla, powodujące dyskomfort, biegunki, zaparcia i wzdęcia.
IBS jest chorobą przewlekłą, więc wymaga stałej zmiany nawyków żywieniowych i stosowania diety FODMAP. Jednak już po kilku tygodniach od stosowania tej diety można zauważyć znaczną poprawę. Dietę FODMAP wprowadza się w dwóch fazach.
I faza trwa od 4-8 tygodni i jej celem jest eliminacja produktów zawierających duże ilości FODMAP, takich jak mleko, miód, syrop glukozowo-fruktozowy, soczewica, pieczywo itd. W II fazie, bez określonego już przedziału czasowego, ponownie wprowadza się produkty bogate w FODMAP lub stopniowo włącza się produkty o niskiej zawartości FODMAP.
PRODUKT | NISKA ZAWARTOŚĆ FODMAP | WYSOKA ZAWARTOŚĆ FODMAP |
---|---|---|
Źródła białka | Ryby, mięso, jaja | Rośliny strączkowe |
Produkty mleczne | Sery żółte, masło, margaryna | Twaróg, jogurty, maślanka, śmietana |
Warzywa | marchew, ogórki, pomidory, kapusta chińska, seler, papryka, kukurydza, sałata, dynia, kabaczek, bataty | cebula, czosnek, brokuły, kalafior, szparagi, karczochy, patisony, brukselka, groszek zielony, pory, buraki ćwikłowe |
Owoce | jagody, truskawki, banany, winogrona, kiwi, mandarynki, pomarańcze, ananasy, grejpfruty, cytryny | jabłko, gruszka, mango, arbuz, nektarynka, gruszka chińska, brzoskwinie, morele, śliwki, arbuz, owoce suszone, owoce z puszki |
Inne | syrop klonowy, stewia, aspartam | syrop z agawy, miód, syrop glukozowo-fruktozowy, słodziki (sorbitol,maltitol, ksylitol) |