Zakwaszenie organizmu - równowaga kwasowo-zasadowa - jak ją regulować i jaką dietę stosować?

2020-08-31

Równowaga kwasowo-zasadowa to jeden z podstawowych warunków prawidłowego przebiegu procesów życiowych. Ściślej mówiąc jest to stałość stężenia jonów wodorowych, czyli odczyn pH. U osób zdrowych odczyn ten powinien być na następujących poziomach: sok żołądkowy pH 1,5; treść jelitowa pH 8,0; mocz pH 5,0.

Jeśli cyfra oznaczająca pH jest mniejsza, to kwasowość jest większa. Na skutek przemian metabolicznych wyzwalane są składniki zdolne do zakwaszania lub alkalizowania organizmu. Do zakwaszających zalicza się między innymi: kwas fitynowy, kwas szczawiowy, kwas benzoesowy, a także fosfor, chlor, siarkę, natomiast do alkalizujących zalicza się jony sodu, potasu, wapnia, magnezu, żelaza. Zazwyczaj istnieje przewaga związków zakwaszających aniżeli alkalizujących.

W celu zachowania równowagi kwasowo-zasadowej istotny jest poziom dwutlenku węgla, bowiem jeżeli ilość wytwarzanego CO2 w tkankach jest większa od ilości wydalanej przez płuca, prowadzi do przesunięcia równowagi kwasowo-zasadowej w kierunku tworzenia jonów wodorowych i zakwaszenia organizmu. Ponadto ważną rolę odgrywają również nerki, które mają zdolność zamiany mocznika na amoniak, w wyniku czego hamują procesy zakwaszania organizmu. Niewątpliwe najistotniejszą rolę w celu zachowania prawidłowej równowagi kwasowo-zasadowej odgrywa dieta.

Zakwaszenie organizmu objawia się ciągłym zmęczeniem, bólami głowy, pogorszoną kondycją cery, nierównomiernym oddechem. Do zakwaszenia organizmu może dojść podczas stosowania diet wysokobiałkowych oraz niskowęglowodanowych. Z kolei zbyt wysoka alkalizacja organizmu objawia się ogólnym osłabieniem, skurczami mięśni. Generalnie taki stan występuje rzadziej aniżeli zakwaszenie. Powodem alkalizacji organizmu może być na przykład dieta wegańska.

Dla zachowania równowagi kwasowo-zasadowej posiłki należy tak planować, aby znajdowały się w nich produkty zarówno o charakterze zakwaszającym jak i alkalizującym.