Czym są katechiny? Gdzie ich szukać i czy w ogóle warto?

2017-09-01

Katechiny to wyjątkowe związki chemiczne z grupy polifenoli, które w ostatnich latach stały się częstym obiektem badań naukowych. Nie ma się zresztą, co dziwić - posiadają wiele właściwości cennych dla zdrowia człowieka i są substancją w pełni naturalną. Można znaleźć je w owocach, warzywach czy kakao, ale ich najlepszym źródłem są napary herbaciane. Oprócz oczywistego działania antyoksydacyjnego (wspomaganego również przez luteinę i karotenoidy), podkręcą nam metabolizm spoczynkowy i podwyższą odporność. Według części literatury ich suplementacja wpływa na neutralizację tkanki tłuszczowej poprzez hamowanie absorpcji lipidów. Według licznych badań, napar przeciwdziała (oczywiście, tylko w pewnym stopniu) wszelkim chorobom związanym ze stresem oksydacyjnym, chociażby takim jak schorzenia serca, nerek czy niektóre nowotwory.

Czarna

Jeśli jesteś czyimś gościem i ktoś częstuje Cię herbatą to najprawdopodobniej jest to właśnie herbata czarna, której Polska jest zresztą największym w Europie importerem. Liście tej herbaty są w pełni fermentowane, co niestety wpływa na utratę wielu antyoksydantów, ponieważ polifenole ulegają utlenieniu. Powstają jednak teaflawiny oraz tearubiginy, które również są silnymi przeciwutleniaczami. Nie możemy zatem skreślić herbaty czarnej z tworzonej listy, zwłaszcza, iż wg. badań rynku to właśnie ten typ jest sprzedawany w 80% całego herbacianego biznesu.

Zielona

Najpopularniejsza na Dalekim Wschodzie, choć można ją spotkać w coraz większej ilości polskich domów. Herbata zielona nie jest fermentowana, dzięki czemu zachowuje większą ilość substancji aktywnych (stąd jej cierpki smak), które wykazują właściwości przeciwutleniające, przeciwnowotworowe, przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i przeciwmiażdżycowe. Zawiera witaminę B, C oraz E, a także niewielkie ilości K oraz potasu, glinu czy fluoru. Pomaga także przy nieświeżym oddechu i, co istotne dla wielu naszych czytelników, jest skutecznym pomocnikiem w spalaniu niechcianej tkanki tłuszczowej. Najlepsze działanie odnotowano podczas spożywania jej razem z posiłkiem. Poniżej zamieszczam linki do badań w których dowiedziono, że grupa ćwiczących kobiet spożywających zieloną herbatę, zanotowała większe postępy w redukcji wagi od grup ćwiczących z placebo. Podobne badania możemy odnaleźć w stosunku do wspomnianych katechin, wyniki prowadzą do tego samego wniosku. Śmiało zatem do zrównoważonej diety z lekkim deficytem kalorycznym oraz treningów, możemy dołożyć picie herbat.

Czerwona herbata (pu-erh)

Częściowo fermentowana Wspomagają pracę wątroby, obniżają poziom "złego cholesterolu"*, pobudzają procesy trawienne. Chyba najlepiej znana osobom, które walczą z nadmiernymi kilogramami. Wykazuje wyższy, niż herbata zielona, wpływ na nasz metabolizm, przez co polecana jest przy diecie redukcyjnej. Rooibos (choć czerwonokrzew nie jest z rodziny krzewów herbacianych, potocznie nazywany jest czerwoną herbatą) - witamina c, nie zawiera kofeiny, ma rutynę, żelazo, wapno, potas a także świetnie nawadnia nasz organizm. Białe Liście herbat, które nie podlegają fermentacji w związku z czym posiadają więcej polifenoli, niż herbaty poddawane mocniejszej obróbce. Wpływają na obniżenie ciśnienia krwi, a w świetle badań udowodniono również, że zmniejszają ryzyko chorób serca. Mają o wiele większe działanie antybakteryjne i odchudzające. Z powodzeniem można herbatą białą zastąpić zieloną czy czerwoną, zwłaszcza, że ma delikatniejszy, bardziej kwiatowy smak.

Yerba Mate - ostrokrzew paragwajski

Kolejne źródło polinefoli, saponin, minerałów i witamin (w tym praktycznie całą paletę B). Podobnie, jak herbata czarna, zawiera kofeinę, teobrominę i teofilinę. Pobudza i znosi zmęczenie, a także redukuje stres. To kolejny napar, który pomaga regulować trawienie oraz pomaga w procesie odchudzania, dzięki zmniejszaniu uczucia głodu. Można ją zaparzać wielokrotnie, a także przygotować samą zimną wodą. Co ciekawe, i może być pomocne, jeśli chcecie zatroszczyć się o swoich rodziców – według zestawienia przygotowanego przez Wydział Nauk o Żywności SGGW w Warszawie, bardzo silne przeciwutleniacze, zawarte w Yerba Mate, pomagają przeciwdziałać chorobom związanym z wiekiem, takim, jak osteoporoza, Parkinson czy Alzhaimer. Napar będzie także świetną alternatywą dla kawy.

Rodzajów herbat oprócz wymienionych powyżej jest jeszcze wiele, jak choćby owocowe czy te tworzone z przeróżnych ziół mających różny wpływ na nasz organizm np. mięta pomoże uregulować trawienie, pozostawi również uczucie świeżości w gorące dni, czystek orzeźwia, dodaje energii i pomaga w powrocie do zdrowia, podczas wszelkich gryp, ma zbawienny wpływ na układ krwionośny i układ immunologiczny. Do tego wybiela zęby i pomaga utrzymać świeży oddech. Podpowiadamy również, najbardziej optymalne, naszym zdaniem, wartości zachowywane do uzyskania najlepszego naparu, zarówno pod względem zdrowotnym jak i smakowym, oczywiście wpływ tutaj ma także jakość wody (głównie jej TDS – całkowita ilość rozpuszczonych cząstek stałych).

Kończąc artykuł, chciałbym wspomnieć, iż herbatę również można "przedawkować", więc jak to w życiu bywa – zalecamy zachować zdrowy umiar, zwłaszcza jeśli ktoś ma problemy z przyswajaniem żelaza, bądź wykazuje niską tolerancję na kofeinę.

*Potocznie "zły cholesterol" faktycznie 'pojemnik' do dostarczania cholesterolu, tłuszczy oraz innych cząsteczek, które nie rozpuszczając się w wodzie - są transportowane wewnątrz LDL - lipoproteiny o małej gęstości.