Izotonik, Hipotonik, Hipertonik - który będzie najlepszy dla Ciebie?

2023-05-25

Odpowiednia ilość spożywanych płynów to niezwykle ważna sprawa nie tylko w kontekście sportu, ale przede wszystkim zdrowia. Jednak poza ilością istotny jest także rodzaj napoju, szczególnie podczas wysiłku trwającego powyżej 60 minut lub odbywającego się w warunkach wysokiej temperatury i wilgotności powietrza. Istotnym parametrem jest ciśnienie osmotyczne krwi. Organizm, który traci wodę (w wyniku aktywności fizycznej) w pierwszej kolejności zmniejsza objętość płynów zewnątrzkomórkowych, co powoduje wzrost ciśnienia osmotycznego w organizmie. Z kolei różnice w stężeniu elektrolitów powodują przenikanie wody przez błony komórkowe, aż do wyrównania ciśnienia osmotycznego. Fachowo termin ten nazywany jest izotonią.

Ze względu na ilość soli mineralnych zawartych w napojach w stosunku do ilości elektrolitów we krwi wyróżnia się napoje: hipotoniczne, izotoniczne i hipertoniczne.

Płyny hipotoniczne

Są to płyny, które głównie wpływają na retencję sodu. Zalicza się do nich wodę oraz inne rozcieńczone napoje, na przykład soki warzywne i owocowe, które przede wszystkim zawierają mniej minerałów niż płyny ustrojowe i co ważne, ilość zawartych w nich węglowodanów wynosi poniżej 4g/100 ml. Podawanie czystej wody podczas długiego i intensywnego wysiłku może nie wystarczyć, aby optymalnie nawodnić organizm, ponieważ część elektrolitów może przenikać do wnętrza przewodu pokarmowego – napije hipotoniczne charakteryzują się szybkim wchłanianiem z przewodu pokarmowego. Natomiast płyny hipotoniczne najlepiej sprawdzą się podczas nawadniania w bardzo upalne dni.

Napoje izotoniczne

Izotoniki mają niemal identyczny skład jak nasze płyny ustrojowe. Zawartość węglowodanów mieści się w zakresie 4-8 g/100ml. Składniki mineralne są bardzo zbliżone do składu potu. Napoje izotoniczne poza elektrolitami dostarczają także glukozę, która pozwala oszczędzać lub uzupełniać glikogen mięśniowy. Z tego powodu izotoniki zalecane są osobom, które wykonują wysiłek trawiący powyżej 60 minut. Napój ten powinno spożywać się w trakcie treningu lub zaraz po jego zakończeniu, kiedy glikogen i elektrolity są szybko tracone.

Jeżeli pijesz bogaty w elektrolity izotonik nie powinieneś dodatkowo sięgać po wodę wysokozmineralziowaną, a najlepsza będzie woda źródlana. Ponadto pamiętaj, że jeśli wykonujesz trening który na celu ma redukcję tkanki tłuszczowej to w jego trakcie nie należy sięgać po napije izotoniczne, ponieważ wówczas w mniejszej ilości organizm będzie czerpał energię z tkanki tłuszczowej.

Napoje hipertoniczne

Należą do nich mocno słodzone napoje, soki owocowe i odżywki węglowodanowe. Zawartość węglowodanów przekracza 8g / 100ml.Hipertoniki lepiej uzupełniają składniki tracone podczas wysiłku, ale z drugiej strony ich wada polega na nasileniu sekrecji, czyli ,,odciągnięcia ‘’wody od jelit, w wyniku czego następuje deficyt wody w komórkach. Płyny hipertoniczne podawane w trakcie intensywnego wysiłku fizycznego mogą powodować zaburzenia żołądkowo-jelitowe, biegunki, a także szybki wzrost poziomu cukru we krwi.