Czy można przedawkować witaminę C?
2018-07-20

Czy witamina C, może być groźna?
Kwas L-askorbinowy i L-hydroaskorbinowy, czyli witamina C, to witamina rozpuszczalna w wodzie, która jest łatwo wypłukiwana z organizmu i nie jest w nim gromadzona (ostatnio popularna “lewoskrętna” witamina C, to po prostu czysty kwas L-askorbinowy. W tradycyjnych suplementach występuje mieszaniny kwasów L-askorbinowego i D-askorbinowego, przy czym ten drugi nie posiada właściwości witaminy ale wciąż jest silnym antyoksydantem). Jest przede wszystkim przeciwutleniaczem, który wycisza reaktywne formy tlenu, hamuje utlenianie tłuszczów, białek, węglowodanów i kwasów nukleinowych, chroniąc je przed degradacją. Wspomaga działanie również innych przeciwutleniaczy o właściwościach witamin, czyli prowitaminy A i witaminy E. Pełni ważne funkcje metaboliczne, ponieważ uczestniczy w produkcji kolagenu, hormonów steroidowych, adrenaliny i karnityny. Ma właściwości prozdrowotne, ponieważ hamuje powstawanie rakotwórczych nitrozoamin w żołądku, zwiększa wchłanianie wapnia i żelaza oraz zwiększa przyswajalność żelaza z produktów roślinnych. Jej najsłynniejsze funkcje, czyli wpływ na odporność organizmu i właściwości terapeutyczne w leczeniu infekcji górnych dróg oddechowych, nie zostały jednoznacznie potwierdzone. Ostatnio popularna teoria o właściwościach przeciwnowotworowych witaminy C, również jest wątpliwa, a efekt ten przypisuje się diecie bogatej w warzywa i owoce, a nie tylko witaminie C. Witamina C powszechnie występuje w produktach roślinnych, a szczególnie dużo jest jej w papryce, cytrusach, natce pietruszki, porzeczkach, kapuście (również kiszonej), truskawkach, kiwi, brokułach czy jarmużu. Jest niezwykle labilna, czyli rozkłada się pod wpływem światła, temperatury i samego przechowywania, dlatego im świeższy i mniej przetworzony produkt, tym więcej witaminy C zawiera.

Wchłanialność witaminy C jest wysoka i wynosi 70-80% u osób niepalących, natomiast u tych, które nadużywają tytoniu spożycie tej witaminy powinno być o 40% wyższe. Wchłonięty nadmiar witaminy C jest wydalany z moczem, natomiast pozostałe 20-30% z kałem. Uznaje się, że w miarę rozsądne przedawkowanie witaminy C nie ma negatywnego wpływu na organizm, dopiero mega dawki przekraczające 1 g mogą wywołać konsekwencje zdrowotne. Jedynie 1,5% kwasu askorbinowego wydalanego z moczem jest przekształcanych w szczawiany, które mogą odkładać się w drogach moczowych tworząc kamienie. Przy standardowym spożyciu witaminy C, a nawet przekraczaniu zaleceń kilkakrotnie, ten odsetek nie stanowi problemu (jedząc szpinak spożywamy więcej). Jednak stałe dostarczanie megadawek może, u bardziej podatnych osób, prowadzić do rozwoju kamicy dróg moczowych.
O wiele groźniejsze dla zdrowia są niedobory witaminy C, których skrajnym przypadkiem jest szkorbut, który w naszej części świata niemal nie występuje. Jednak zbyt małe jej spożycie objawia się bardziej subtelnymi objawami, m.in. osłabieniem organizmu, zwiększoną podatnością na infekcje i zmęczeniem, zmniejszeniem wydolności, utrudnionym gojeniem się ran, krwawieniem z dziąseł i zaburzeniami w produkcji kolagenu. Niedobór może też pośrednio przyczynić się do anemii, ze względu na utrudnione przyswajanie żelaza.
Znów, jak w wielu innych aspektach żywienia, w suplementacji witaminy C wskazany jest umiar. Większość osób, które właściwie się odżywiają, nie będą jej potrzebować, ponieważ bez problemu spełnią zapotrzebowanie na tę witaminę z samego pożywienia, nawet wielokrotnie je przekraczając. Jednak, jeśli czujemy się przemęczeni, mamy problemy z regeneracją i jemy zbyt mało świeżych warzyw i owoców (np. w okresie jesienno-zimowym), to warto rozważyć dodatkowe wspomaganie suplementami witaminy C.

Pokaż więcej wpisów z
Lipiec 2018