Probiotyki dla sportowców i osób aktywnych fizycznie - dlaczego są ważne?

Czym są probiotyki?

Probiotyki to żywe kultury bakterii oraz drożdży, które służą do odbudowy przewodu pokarmowego mogącego ulec uszkodzeniu np. przez zażywanie antybiotyków. Bakterie probiotyczne wchodzą w skład wielu produktów mlecznych takich jak np. jogurty, lecz nie powinno się ich jeść wyłącznie jako jedyne źródło probiotyków, ponieważ często ilość zawartych w nim kultur bakterii (lactobacillus) nie jest dokładnie podana, a tłuszcze oraz laktoza zawarte w mleku mogą być w nadmiarze szkodliwe dla naszego organizmu.

Na rynku możemy znaleźć probiotyki pod różnymi postaciami zarówno w kroplach jak i kapsułkach. Zalecane są u osób mających problemy z trawieniem, przy zażywaniu antybiotyków oraz u osób aktywnych fizycznie. Czy probiotyki szkodzą? Bardzo rzadko przyjmowanie probiotyków szkodzi, ale może się to zdarzyć gdy są one źle dobrane np. dla dzieci, a dawka jest za duża dla ich organizmu, ale również nie są wskazane u osób z uszkodzoną śluzówką nabłonka jelitowego. Również osoby zmagające się z SIBO powinny podchodzić ostrożnie do kwestii probiotyków i skonsultować suplementację z lekarzem.

Probiotyki, a prebiotyki

Probiotyki są to bakterie kwasu mlekowego, z kolei prebiotyki wspomagają wzrost mikroflory jelitowej, nie ulegają trawieniu i pobudzają wzrost oraz aktywność korzystnych dla nas bakterii znajdujących się w jelicie grubym. Jedne z popularniejszych prebiotyków to inulina i FOS - fruktooligosacharydy, które występują w czosnku, cebuli, a także w bananach.

Dużą zawartość prebiotyków możemy również znaleźć w kiszonkach, dlatego często zalecane są jako dodatek do diety wspomagającej układ odpornościowy. W celu uzyskania najlepszego efektu zalecane jest suplementowanie zarówno probiotyków jak i prebiotyków, połączenie to nazywane jest synbiotykami.

Co to bariera jelitowa?

Bariera jelitowa to jeden z ważniejszych elementów przewodu pokarmowego, chroniący organizm między innymi przed toksynami. Dzięki niej do krwi dostarczane są jedynie składniki odżywcze, a toksyny są blokowane. Jest również ważna w kwestii budowy układu odpornościowego. Zbudowana jest z kilku warstw:

• mikroorganizmy jelitowe
• warstwa wody i śluzu
• nabłonek jelitowy i śródbłonek
• komórki układ krwionośnego oraz immunologicznego

Uszkodzenie bariery jelitowej może prowadzić do poważnych chorób, takich jak zespół jelita wrażliwego, czy też stłuszczenie wątroby. Jakie czynniki wpływają na zakłócenie pracy bariery jelitowej? Między innymi takim czynnikiem jest stres, leki np. antybiotyki, czy dieta złożona z dużej ilości cukrów prostych i tłuszczy zwierzęcych oraz infekcje.

Mikrobiota jelitowa, a organizm sportowcy

U osób prowadzących sportowy, nieregularny tryb życia, częściej występują zaburzenia mikrobioty jelitowej. Spowodowane jest to częstą zmianą strefy czasowej, długimi podróżami samochodem, a także stresem wywołanym zawodami. Objawami może być osłabienie, wydłużony czas reakcji na bodźce zewnętrzne oraz spadek wydajności i sprawności fizycznej. Rozważna aktywność fizyczna wpływa pozytywnie na funkcjonowanie przewodu pokarmowego i przyśpieszenie metabolizmu.

Wraz ze wzrostem aktywności fizycznej zwiększa się ryzyko zaburzeń mikrobioty jelitowej. Dotyczy to głównie osób uprawiających sporty długodystansowe takich jak np. kolarze czy biegacze. Wiele probiotyków oferowanych na rynku nie zawiera żywych kultur bakterii dlatego warto pozyskiwać probiotyki dla sportowców ze sprawdzonych źródeł aby w pełni wykorzystać ich pozytywny wpływ na nasz organizm.

Probiotyki w sporcie

U dużej liczby sportowców występują zaburzenia przewodu pokarmowego, niekiedy tuż po treningu pojawia się biegunka, wzdęcia lub ból brzucha. Dieta bogata w żywe kultury bakterii jest niezwykle ważna u osób aktywnych fizycznie. Badanie wskazują, że bakterie Lactobacillus fermentum zapobiegają bólom brzucha oraz występowaniu stanów zapalnych.

Stosowanie probiotyków u sportowców ma możliwy realny wpływ na ich zdolność wysiłkową, między innymi wytrzymałość. Ponadto sugeruje się, że zmniejszają one występowanie infekcji górnych dróg oddechowych u sportowców wytrzymałościowych, a także mogą być pomocne przy wykonywaniu sportów o wysokiej intensywności.

Czy osoba trenująca potrzebuje probiotyków?

Niewątpliwie osoby trenujące są bardziej podatne na infekcje oraz stany zapalne, również podczas wykonywania ćwiczeń o wysokiej intensywności, wytwarzane zostają hormony stresu. Narażeni są oni na uszkodzenie flory jelitowej z powodu nadużywania leków przeciwzapalnych, które wspomagają leczenie kontuzji. Między innymi z tych powodów zalecane jest stosowanie probiotyków przez sportowców i osoby aktywne fizycznie, aby zapobiegać powyższym dolegliwościom.

Wraz ze zwiększeniem ilości spożywanego jedzenia oraz rozszerzania diety w okresie budowy masy mięśniowej na przykład u kulturystów, układ pokarmowy zostaje bardzo mocno obciążony. W takich sytuacjach probiotyki wspomagają trawienie spożytego pokarmu, a także pomagają we wchłanianiu zawartych w jedzeniu wartościowych składników.

Suplementowanie probiotyków jest dobrym nawykiem nie tylko podczas antybiotykoterapii, ale również u osób trenujących, głównie sportowców w okresie wzmożonego wysiłku. Korzyści ze spożywania probiotyków są najbardziej efektowne i widoczne po dłuższym okresie, zauważalne są od kilku dni do kilku tygodni.