Zapisz na liście zakupowej
Stwórz nową listę zakupową

Niedobór witaminy D - jak go rozpoznać i uniknąć poważnych konsekwencji?

2022-11-04
Niedobór witaminy D - jak go rozpoznać i uniknąć poważnych konsekwencji?

Nadeszła jesień i choć krajobrazy zachwycają piękną paletą kolorów, jesteśmy narażeni na coraz mniejszą ekspozycję na słońce. Światło słoneczne wpływa nie tylko na polepszenie naszego nastroju, ale także inicjuje procesy zachodzące w keratynocytach, czyli komórkach naskórka. Szacuje się, że po ok. 15 minutach pod wpływem promieniowania ultrafioletowego w skórze powstaje porcja wit. D, odpowiadająca 80–100% dziennego zapotrzebowania organizmu. Na obszarze geograficznym Polski, skórna synteza wit. D może być efektywna w okresie od maja do września, pomiędzy godziną 10.00 a 15.00. Niestety dużym utrudnieniem jest przebywanie we wspomnianych godzinach w pracy, czy szkole.

Wiele osób obawia się również nowotworów skóry i wpływu promieni słonecznych na procesy starzenia. Jeśli chodzi o dietetyczne źródła witaminy D, znajdziemy je głównie w tłustych rybach, takich jak węgorz, łosoś, makrela i śledź. W mniejszym stopniu występuje także w żółtku, serach żółtych, mleku i niektórych grzybach. Jednakże pokarm może pokryć maksymalnie 20% dziennego zapotrzebowania. Ze względu na utrudnioną produkcję witaminy D w skórze oraz jej niewielkie ilości w pożywieniu, niemal 90% polskiego społeczeństwa cierpi z powodu braku witaminy D. Objawy niedoboru mogą obejmować różne układy i narządy. Zobacz, jakie dolegliwości mogą świadczyć o deficycie cholekalcyferolu (wit. D3) i jak się przed nimi uchronić!

Brak witaminy D a zdrowie kości

Objawy niedoboru witaminy D bardzo często związane są z układem kostnym, ponieważ ma ona pozytywny wpływ na wchłanianie wapnia, stanowiącego główny budulec kości i zębów. Przewlekły niedobór witaminy D3 prowadzi do spadku poziomu wapnia we krwi, na skutek czego organizm pozyskuje ten składnik mineralny z głównego magazynu, czyli kości.

U dzieci proces ten może doprowadzić do deformacji (krzywica) oraz zmniejszenia masy kostnej. Natomiast u osób dorosłych i młodzieży może skutkować osteomalacją lub osteoporozą. We wszystkich grupach wiekowych niedobór witaminy D może manifestować się bólami kostnymi i zwiększać predyspozycję do złamań. Wspomniane choroby w zaawansowanych przypadkach mogą wiązać się ze skurczami, drganiem mięśni oraz ich znacznym osłabieniem, prowadzić do zaburzeń rozwoju, a nawet zagrażać życiu.

Wpływ braku witaminy D na układ mięśniowy

Skoro o mięśniach mowa… Witamina D3 bierze również udział w budowie i regeneracji tkanki mięśniowej, zatem jej deficyt sprzyja zmniejszeniu ilości włókien mięśniowych. Dlatego chroniczne bóle mięśni oraz uczucie przemęczenia i braku energii mogą sugerować zbyt małą ilość cholekalcyferolu w organizmie.

Funkcja immunomodulująca witaminy D

Jedną z najważniejszych funkcji wit. D jest wzmacnianie odporności. Kiedy jej brakuje, mechanizmy obronne organizmu są osłabione, przez co jesteśmy bardziej podatni na infekcje i przeziębienia. W ostatnim czasie pojawiło się wiele prac naukowych o wpływie słonecznej witaminy na przebieg COVID-19. Zauważono, że osoby prawidłowo odżywione wit. D mają mniejszą szansę złapania koronawirusa oraz przechodzą go łagodniej.

Niedobór witaminy D3 – objawy neurologiczne

W świetle najnowszych badań, wśród dolegliwości wskazujących na niedobór witaminy D, objawy neurologiczne zasługują na szczególną uwagę. Zaobserwowano bowiem, że u znacznej ilości osób cierpiących z powodu zaburzeń na tle nerwowym występuje jednocześnie deficyt wit. D3. Mechanizmy tej zależności nie są do końca poznane, ale wiadomo, że osoby ze zbyt niskim stężeniem cholekalcyferolu są bardziej podatne na depresję, pogorszenie nastroju oraz problemy ze snem. Niedobór witaminy D3 wiąże się również z bólami głowy oraz zaburzeniami koncentracji i procesów zapamiętywania. Zbyt niskie stężenie opisywanego elementu może przyczyniać się także do występowania zaburzeń neuropoznawczych, przykładowo ze spektrum autyzmu, czy choroby Alzheimera.

Jakie konsekwencje może mieć niedobór witaminy D3?

Liczne badania naukowe donoszą, że utrzymanie optymalnego poziomu wit. D może uchronić nas przed chorobami metabolicznymi. Niedobór witaminy D powiązano zwiększym ryzykiem zachorowania na otyłość, insulinooporność i cukrzycę, dyslipidemię, nadciśnienie tętnicze, chorobę niedokrwienną oraz niewydolność serca. Ponadto naukowcy zauważyli znaczący wpływ wit. D na ryzyko najczęstszych nowotworów. Niedostateczne stężenie cholekalcyferolu wiąże się z większym prawdopodobieństwem wystąpienia raka piersi, jelita grubego, odbytnicy, macicy, jajników, gruczołu krokowego i białaczki limfatycznej. Co więcej, witamina D reguluje gospodarkę hormonalną i posiada właściwości przeciwzapalne, więc utrzymywanie jej odpowiedniego poziomu działa profilaktycznie przeciwko rozwojowi chorób autoimmunologicznych, takich jak stwardnienie rozsiane, cukrzyca typu 1, czy toczeń układowy.

niedobor witaminy d3, brak witaminy d objawy

Jak zadbać o uzupełnienie niedoboru witaminy D3?

Ze względu na niedostateczną ekspozycję na światło słoneczne i zbyt małą ilość wit. D w naszej codziennej diecie, dobrym wyborem będzie wprowadzić jej codzienną suplementację. Zgodnie z aktualnymi zaleceniami rekomenduje się uzupełnianie wit. D od pierwszych dni życia aż do śmierci. Dawkę dobiera lekarz, bądź farmaceuta w zależności od wieku, masy ciała i spożywanej diety. Suplementacja może również opierać się na wyniku badania laboratoryjnego krwi pod kątem stężenia aktywnej wit. D.

Ponieważ ten mikroelement jest rozpuszczalny w tłuszczach, jego najlepszym nośnikiem są preparaty na bazie tłuszczu. Podawanie witaminy. D w produktach skojarzonych zawierających witamine K lub łączenie takich suplementów nie jest obecnie zalecane, ponieważ podejrzewany wcześniej wpływ połączenia tych witamin na kalcyfikację naczyń i tkanek miękkich oraz na mineralizację kości nie został potwierdzony naukowo. Dla zapewnienia optymalnego wchłaniania suplement najlepiej przyjmować wraz z posiłkiem.

Pokaż więcej wpisów z Listopad 2022

Polecane

pixel