Nadmiar estrogenów – kiedy występuje i jak obniżyć ich poziom?

Grupa hormonów odgrywająca jedne z najważniejszych funkcji w organizmie żeńskim i męskim. Estrogeny wspierają układ rozrodczy i pełnią istotną rolę w rozwoju cech płciowych. Nadmiar i niedobór objawiać się będą różnymi symptomami, które mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych.

Zapoznanie się z przyczynami zaburzeń poziomu estrogenów wspomoże zapobiec problemom hormonalnym i utrzymać odpowiednią ich równowagę. Jak obniżyć estrogen i zadbać o prawidłowe funkcjonowanie tego hormonu? Sprawdźmy!

Estrogen – co to jest?

Hormony płciowe pełnią w organizmie ludzkim wiele ważnych ról. Jednym z nich są estrogeny występujące zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Tworzą one grupę hormonów, w skład których wchodzą trzy, naturalnie znajdujące się w organizmie żeńskim postacie estrogenów i są to: estron, estradiol, estriol. Znany jest również estetrol, lecz jego wytwarzanie następuje w okresie ciąży. Materiałami do syntezy estrogenów są androstendion i testosteron, a sam proces zachodzi za pomocą aromatazy.

Hormon folikulotropowy (FSH), który wydzielany jest przez przysadkę mózgową, odpowiada za regulowanie produkcji estrogenów. Wytwarzane są z cholesterolu, a ich złączenie się zachodzi w takich miejscach jak: jajniki, tkanka tłuszczowa, łożysko, mózg czy kości. Jądra i kora nadnerczy odpowiadają za produkcję estrogenu u mężczyzn.

Jego najmniejsze stężenie zaobserwować można podczas miesiączki, a niedobór tych hormonów występuje najczęściej u kobiet w okresie menopauzy. Jaką rolę pełnią estrogeny w organizmie człowieka?

Najważniejszymi funkcjami są:

• rozwój piersi,
• wpływ na poziom kobiecego libido,
• regulacja cyklu miesiączkowego,
• utrata lub wzrost tkanki tłuszczowej,
• wpływ na wygląd i uzyskanie kształtu dorosłej sylwetki,
• przebieg metabolizmu tkanki kostnej: w przypadku niedoboru istnieje możliwość wystąpienia osteoporozy,
• udział w przemianach węglowodanowych,
• ochrona naczyń krwionośnych,
• zwiększenie przyswajania białek i krzepliwości krwi,
• pogrubienie ścian pochwy,
• zwiększenie poziom tzw. „dobrego’ cholesterolu i obniżenie tym samym „złego” cholesterolu,
• u płci męskiej wspomagają dojrzewanie plemników i odpowiadają za regulowanie popędu płciowego.

Nadmiar estrogenów oraz ich niedobór może mieć znaczący wpływ na funkcjonowanie organizmu. Zarówno u kobiet jak i u mężczyzn odpowiedni poziom hormonów odgrywa kluczową rolę przypadku rozwoju cech płciowych oraz płodności.

Jak zbadać poziom estrogenu?

Aby zbadać poziom estrogenu należy udać się na pobranie krwi. Samo przygotowanie do tego procesu wymaga jedynie bycia na czczo, a od ostatniego posiłku nie może upłynąć mniej niż 8 godzin. Ze względu na wahania hormonów, zabieg pobrania krwi u kobiet musi nastąpić w określonej fazie cyklu miesiączkowego. Trzeba mieć na uwadze także stosowane leki, ponieważ mogą one wpłynąć na ostateczny wynik. Wskazaniami do wykonania badań poziomu estrogenu są:

• brak miesiączki przez długi czas,
• osteoporoza,
• nagły wzrost lub utrata wagi,
• zaburzenia w dojrzewaniu płciowym,
• krwawienia z dróg rodnych.

Warto pamiętać, aby przy okazji pobrania krwi, zbadać również poziom pozostałych, ważnych dla organizmu hormonów. Badanie estrogenów to kluczowy element w przypadku leczenia przyczyn niepłodności, a jego właściwy poziom ma bardzo ważny wpływ na przebieg ciąży.

Estrogen – normy i interpretacja wyników

Miesiączka to czas, w którym poziom estrogenu określa się jako najniższy. Wzrasta on w czasie owulacji, a gdy nie dojdzie do zapłodnienia, obniża się w fazie lutealnej. Jak wygląda zakres norm badań estrogenów u kobiet niebędących w ciąży? Interpretacja wyników poszczególnych hormonów u płci żeńskiej przedstawia się następująco:

Estradiol:

Faza pęcherzykowa: 30-120 ng/l,

Owulacja: 130-370 ng/l,

Faza lutealna: 70-250 ng/l,

Okres po menopauzie: mniej niż 10 ng/l.

Estron:

Okres rozrodczy: 16-200 ng/l,

Okres po menopauzie: 8-40 ng/l.

Estriol: nie większy niż 80 ng/l.

U kobiet w ciąży poziom estrogenów wzrasta wraz z kolejnymi trymestrami i utrzymuje się, malejąc przed samym porodem.

Wyniki hormonów u płci męskiej wyglądają następująco:

Estradiol: 10-40 ng/l,

Estron: 10-60 ng/l,

Estriol: poniżej 160 ng/l.

Stałe przyjmowanie leków, zwłaszcza stosowanie biotyny, może wpłynąć na wyniki niektórych badań krwi. Warto pamiętać, aby przed zabiegiem zrezygnować ze stosowania używek, jakimi są papierosy. Z otrzymanymi badaniami należy udać się do lekarza specjalisty w celu prawidłowej interpretacji wyników i omówienia dalszych działań.

Najczęstsze objawy nadmiaru estrogenu

Winowajcą przedwczesnego dojrzewania płciowego u kobiet jest wysoki estradiol. Utrzymujący się nadmiar estrogenu może być powodem takich chorób jak: nadczynność tarczycy, nowotwór piersi, jajników lub macicy, a także marskość wątroby. Mimo że jego wysoki poziom występuje w fazie okołoowulacyjnej, są także inne czynniki – na przykład otyłość – które również oddziaływają na stężenie estrogenów. Nadmiar tych hormonów objawia się w następujący sposób:

• wzrost wagi ciała,
• przerost błony śluzowej macicy,
• obfite lub skąpe miesiączkowanie,
• często występujące migreny,
• złe samopoczucie i wahania nastroju,
• infekcje pochwy,
• powiększenie i bolesność piersi,
• pojawiające się mięśniaki macicy,
• obrzęki oraz nadmierne gromadzenie się wody,
• zaburzenia pracy wątroby.

Zwiększony poziom estrogenów może dotknąć również płci męskiej i powodować: niepłodność, niskie libido lub ginekomastię.

Jak obniżyć zbyt wysoki poziom estrogenów?

Jak obniżyć poziom estrogenów, aby móc wesprzeć organizm w prawidłowym funkcjonowaniu? Należy zadbać przede wszystkim o zbilansowaną dietę, obfitującą w cenny błonnik pokarmowy, który pozytywnie wpłynie na perystaltykę jelit. Wyeliminowanie używek i wdrożenie dodatkowej suplementacji, takich jak: blokery estrogenu również wspomoże jego obniżenie i utrzymanie na właściwym poziomie. Dodatkowo warto prowadzić aktywny tryb życia i regularne korzystać z konsultacji u specjalistów.

Jak podnieść niski poziom estrogenów?

Zarówno nadmiar jak i niedobór hormonów ma znaczący wpływ na zdrowie. Przyczyn dość niskiego poziomu estrogenów jest wiele, i są to między innymi takie czynniki jak: anoreksja, spożywanie nadmiernej ilości alkoholu, obciążający wysiłek fizyczny oraz niedorozwój jajników. Aby zwiększyć poziom estrogenu warto wprowadzić odpowiednie produkty spożywcze, naturalne zioła, nasiona oraz ziarna, na przykład siemię lniane. Lekarz prowadzący może ustalić indywidualne dobraną terapię hormonalną, która powinna być poprzedzona odpowiednimi badaniami.

Naturalne sposoby na obniżenie estrogenu

Mimo dostępnych farmaceutyków, poziom estrogenu można obniżyć w naturalny sposób. Jak tego dokonać? Kluczem do sukcesu w tym przypadku jest również dobrze ułożona dieta. Unikanie ciężkich i tłustych potraw, wdrożenie warzyw kapustnych, strączkowych oraz cebulowych, a także ziół z dużą zawartością antyoksydantów. Przydatne będą tu: szałwia, oregano czy zielona herbata. Do jadłospisu warto wdrożyć także kapustę kiszoną, ze względu na korzystny wpływ na perystaltykę jelit. Aby pozbyć się toksyn z organizmu należy zastosować warzywa bogate w chlorofil lub samą tą substancję. Zdrowy tryb życia, aktywność fizyczna i pilnowanie wagi wspomogą obniżenie estrogenów w organizmie.

Suplementy pomagające uzyskać prawidłowy poziom estrogenów

Na rynku dostępny jest szereg suplementów wspierających utrzymanie odpowiedniego poziomu estrogenów. Zarówno nadmiar jak i niedobór mogą być uregulowane odpowiednimi produktami, dobranymi do indywidualnych potrzeb.

Zdecydowanie na uwagę zasługuje tu popularna ashwagandha – adaptogen, który reguluje gospodarkę hormonalną, odpowiadając tym samym za utrzymanie prawidłowego poziomu testosteronu i estrogenów. Każda suplementacja powinna być konsultowana z lekarzem prowadzącym i poprzedzona odpowiednimi wynikami badań, ponieważ nadmiar jak i niedobór pewnych substancji, może negatywnie wpłynąć na funkcjonowanie organizmu. Estrogeny to grupa hormonów, które pełnią ważną rolę w życiu rozrodczym kobiet i płciowym u mężczyzn. Warto więc mieć na uwadze ich odpowiednie ilości, aby móc cieszyć się w dobrym samopoczuciem i zdrowiem.