Co wypłukuje żelazo z organizmu i jak je uzupełnić?

Pierwiastek ten odpowiada za wsparcie układu odpornościowego, ochronę komórek przed wolnymi rodnikami, a także bierze udział w produkcji czerwonych krwinek. Żelazo jest istotnym dla organizmu minerałem, który wykazuje wiele cennych właściwości.

Są pewne czynniki, które mogą przyczynić się do jego wypłukiwania, a nieodpowiednia podaż może spowodować niedobór lub nadmiar tego składnika. W niniejszym artykule wskażemy, co wypłukuje żelazo z organizmu i jak je prawidłowo uzupełnić.

Rola żelaza w organizmie

Żelazo jest niezbędnym do życia mikroelementem wchodzącym w skład wielu ważnych białek, w tym hemoglobiny – występuje ona w czerwonych krwinkach, odpowiadając za transport tlenu z płuc do komórek organizmu ludzkiego. Żelazo wspiera pracę układu nerwowego poprawiając koncentrację i pamięć, zmniejszając tym samym uczucie przemęczenia. Pierwiastek ten jest składnikiem mioglobiny, która odpowiedzialna jest za transport tlenu do pracy mięśni. Kobiety w ciąży powinny szczególnie dbać o odpowiedni podaż żelaza, ze względu na jego wpływ na rozwój płodu i neurologiczny rozwój dzieci. Jest on niezbędny do prawidłowego funkcjonowania, a także bierze udział w wielu reakcjach metabolicznych, mając korzystne oddziaływanie na przemianę cholesterolu.

Żelazo ma możliwość syntezy DNA i neuroprzekaźników, takich jak: adrenalina. Organizm ludzki nie jest w stanie sam produkować tego mikroelementu, musi być on więc dostarczany wraz z odpowiednią dietą. Żelazo wchłania się na etapie dwunastnicy, a następnie we krwi wiążę się z białkiem zwanym transferyną, które transportuje go do szpiku kostnego, śledziony i magazynuje w wątrobie. Narządy te są wykorzystywane do produkcji hemoglobiny w razie nagłej utraty krwi. Są też pewne czynniki, które “wypłukują” żelazo z organizmu, stąd bardzo istotna jest zbilansowana dieta i zwracanie uwagi na spożywane produkty.

Jakie jest dzienne zapotrzebowanie na żelazo?

Zapotrzebowanie na żelazo uzależnione jest od takich czynników jak: wiek, płeć i stan fizjologiczny kobiet i wynosi:

• dzieci: od 8 do 10 mg,
• kobiety miesiączkujące: 15-18 mg,
• mężczyźni: 10 mg,
• kobiety po menopauzie: 10 mg,
• kobiety w ciąży: 25-28 mg,
• kobiety karmiące piersią 10 mg.

W związku z tym, że organizm nie jest w stanie sam produkować żelaza, należy zadbać o to, aby jego odpowiednią ilość dostarczyć wraz z pożywieniem. Wyróżnia się dwie grupy tego pierwiastka:

• hemowe – pozyskiwane z produktów odzwierzęcych,
• niehemowe – pozyskiwane z produktów roślinnych.

Organizm ludzki najlepiej przyswaja żelazo z produktów mięsnych, takich jak: wątróbka wieprzowa lub chude czerwone mięso. W produktach roślinnych jego zawartość również występuje, lecz osoby będące na diecie wegetariańskiej lub wegańskiej powinny wdrożyć dodatkową suplementację.

Co wypłukuje żelazo z organizmu?

W celu zadbania o dzienną dawkę żelaza bardzo ważny jest prowadzony styl życia, rodzaj spożywanej diety i wyeliminowanie używek. Wiele z nich wypłukuje żelazo z organizmu powodując jego niedobory. Należy więc unikać tych czynników, aby nie doprowadzić do zaburzeń jego wchłaniania. Jakie więc produkty wypłukują żelazo? Niewątpliwie na pierwszym miejscu jest alkohol, który w zależności od intensywności i częstotliwości spożywania ingeruje w proces wchłaniania się pierwiastka. Herbata oraz kawa należą do produktów zawierających składniki, które wypłukują żelazo z organizmu. Stosowanie diet wegańskich oraz wegetariańskich również mają wpływ na jego podaż, ze względu na wyeliminowanie produktów mięsnych. Niewątpliwie to alkohol najbardziej wypłukuje żelazo, warto więc zastanowić się nad usunięciem go z diety.

Najczęstsze objawy i skutki niedoboru żelaza w organizmie

Prawidłowe funkcjonowanie organizmu zależy od właściwej podaży żelaza. Jego niski poziom ma wpływ na zdrowie i objawia się takimi symptomami jak:

• bóle i zawroty głowy,
• podatność na infekcje,
• osłabienie organizmu i duszność powysiłkowa,
• słabsza koncentracja, pamięć i mniejsza zdolność uczenia się,
• pogorszony stan paznokci i włosów,
• opóźnienie wzrostu u dzieci,
• bladość skóry, zimne dłonie i stopy,
• brak apetytu,
• wady rozwojowe płodu lub problemy z donoszeniem ciąży, które skutkować mogą zwiększonym ryzykiem poronienia lub przedwczesnego porodu.

przypadku deficytu żelaza w organizmie należy zadbać o jego odpowiednią suplementację i zbilansowaną dietę. Długotrwały niedobór może mieć swoje odbicie na zdrowiu i powodować: zmniejszenie wydolności i odporności organizmu, niedokrwistość, obniżenie koncentracji i sprawności umysłowej, a także zaburzenia rytmu serca. Warto pamiętać, że do spadku poziomu żelaza przyczynia się także intensywny wysiłek fizyczny, przebyte choroby, miesiączka, połóg oraz laktacja. Warto zadbać w tym okresie o wsparcie organizmu dobrze dobraną suplementacją i wyeliminować czynnik, który zaburza wchłanianie żelaza.

Jakie produkty są bogate w żelazo?

Zbilansowana dieta dostarcza organizmowi niezbędnych składników odżywczych. Jakie więc produkty są bogate w żelazo? Największym jego źródłem są:

• produkty zwierzęce takie jak: wątróbka wieprzowa, chude czerwone mięso,
• kakao,
• żółtka jaj,
• pełnoziarniste produkty zbożowe,
• ryby,
• nasiona roślin strączkowych,
• buraki, ziemniaki, papryka oraz zielone warzywa,
• natka pietruszki,
• gorzka czekolada,
• owoce: jabłka, morele, suszone śliwki.

Warto pamiętać, że największe wchłanianie żelaza zapewniają produkty mięsne. Są one najlepszym jego źródłem, a w przypadku osób niejedzących tych produktów, należy wdrożyć do diety odpowiednie suplementy.

Suplementy diety uzupełniające niedobór żelaza

Na rynku dostępne są suplementy z żelazem wspomagające jego odpowiednią podaż. Warto, aby były one wzbogacone witaminą C, która ma znaczący wpływ na wchłanianie żelaza. Suplementacja może odbywać się w formie kapsułek, jako wygodna opcja nawet na podróż. Dobrze dobrana dawka oraz wyeliminowanie produktów wypłukujących żelazo z organizmu, spowodują podniesienie jego poziomu i utrzymanie odpowiednich wyników. Każdą suplementację należy skonsultować z lekarzem prowadzącym w celu zapobiegania niechcianym skutkom ubocznym. Zarówno niedobór jak i nadmiar żelaza ma ogromny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie organizmu.